SCM Podcast: planningsexperts benadrukken belang van juiste data voor AI 1:49 AM (11 hours ago)
Zet een gesprek op tussen drie experts over de rol van artificial intelligence (AI) in supply chain planning en de voorbeelden vliegen over tafel. Tijdens de tweede SCM Podcast voor abonnees van Supply Chain Magazine delen André Vriens van EyeOn en Hans van der Drift van Involvation onder leiding van Martijn Lofvers van Supply Chain Media niet alleen hun visie op AI, maar waarschuwen ze ook voor een gebrekkige datakwaliteit. ‘Een machine neemt die data voor waarheid aan.’
Door Marcel te Lindert
Onderzoekers hebben eens geprobeerd een AI-model met behulp van foto’s het verschil tussen wolven en husky’s te leren. Dat lukte slechts ten dele. In 90 procent van de gevallen maakte het AI-model de goede keuze, maar in 10 procent niet. Wat bleek achteraf? Het AI-model lette niet op de kenmerken van de kop van het dier, maar alleen op de aanwezigheid van sneeuw op de achtergrond. ‘Dit voorbeeld laat het belang van goede data zien. Als die niet van de juiste kwaliteit zijn, levert AI soms rare uitkomsten’, vertelt André Vriens, oprichter en senior consultant bij EyeOn.
Vriens haalt het voorbeeld aan tijdens de tweede SCM Podcast over de mogelijkheden van AI in supply chain planning. Die mogelijkheden zijn groot, blijkt uit het gesprek over de doorbraak van AI en mogelijke toepassingen in de supply chain. Halverwege manen de drie gesprekspartners echter tot voorzichtigheid. ‘Soms bestaat de perceptie dat het voldoende is om alle data op te slaan in een datalake en daar een machine op los te laten. Alsof die dan vanzelf allerlei patronen ontdekt die het bedrijf verder helpen. Maar die machine neemt die data voor waarheid aan. Die gaat niet zelf bedenken wat wel of niet een outlier is’, weet Hans van der Drift, partner bij Involvation.
Wel of niet ingrijpen?
De afgelopen jaren waren veel verhalen te horen over ‘no-touch planning’. Daarin werd een toekomstbeeld geschetst waarin bedrijven hun supply chains met behulp van AI volledig automatisch zouden kunnen plannen. Vriens acht dat toekomstbeeld niet erg waarschijnlijk. ‘Wij praten liever over ‘smart-touch planning’. Een groot aantal voor de hand liggende planningsbeslissingen kun je inderdaad automatiseren. Laat je machine voor de andere beslissingen een mooi en goed doordacht planningsvoorstel maken, maar laat de planner akkoord geven. En laat de machine een vlaggetje plaatsen als manuele interventie nodig is. Bijvoorbeeld in de huidige situatie met importheffingen, waarin onvoldoende historische data voorhanden zijn om een goed planningsvoorstel te maken.’
Martijn Lofvers wijst op onderzoek waaruit blijkt dat supply chain planners te graag interveniëren en het planningsvoorstel onnodig aanpassen. ‘80 procent van de interventies blijkt foutief te zijn. De planners hadden in die gevallen met hun vingers van het planningsvoorstel af moeten blijven’, stelt de CEO en chief trendwatcher van Supply Chain Media. Hij krijgt bijval van Vriens. ‘De planner moet weten op welke principes en aannames het planningsvoorstel gebaseerd is. Hij moet begrijpen waarom de machine met dat voorstel komt en weten wanneer hij wel of niet moet ingrijpen. Want soms is interventie juist cruciaal.’
Te veel ruis in data
JDE Peet’s is één van de bedrijven die de hoge verwachtingen over de inzet van AI in supply chain planning aanvankelijk niet uit zag komen. Als consultant van Involvation zag Van der Drift waar het mis ging. ‘JDE Peet’s had allerlei fantastische ideeën om de forecast te verbeteren, bijvoorbeeld door het verbruik van duizenden koffieautomaten te koppelen aan hun forecasttool. Of door data over promoties van concurrenten als input te gebruiken. Veel ideeën maakten de forecast echter niet beter en soms zelfs slechter. Wat bleek? Er zat zoveel ruis in die data dat de AI-modellen daar geen raad mee wisten.’
Lofvers kent het verhaal van JDE Peet’s. ‘Achteraf bleek dat de verbruiksdata van koffieautomaten zich niet direct lieten vertalen naar een forecast. Al is het maar omdat sommige gebruikers lokaal koffie op voorraad hadden en andere niet.’ Van der Drift: ‘Uiteindelijk hebben we samen met JDE Peet’s alle data weer uit hun forecast tool gehaald. Voor elke dataset hebben we eerst onderzocht wat wel en wat niet werkt. Met die aanpak hebben we uiteindelijk best goede resultaten geboekt, maar wel pas na een project van twee jaar.’
Banen van planners veranderen
Tijdens de podcast komen meer praktijkvoorbeelden aan bod. Zoals die van modeketen America Today, dat met relatief eenvoudige AI-modellen de omzet per winkel aanzienlijk heeft verhoogd. Vriens: ‘Zaak is om vooraf te kijken welke datasets een positieve invloed hebben op dergelijke modellen. Van belang is onder meer het detailniveau van de dataset en de tijdshorizon. Een dataset met een goede weersvoorspelling voor de komende twee weken is onbruikbaar voor een forecast met een horizon van twee maanden. Dan is het beter om te letten op seizoenspatronen.’
Lofvers sluit af met de verwachting dat planners door AI niet massaal hun banen zullen verliezen, maar wel een groot deel van hun werk kunnen automatiseren. Vriens: ‘Wij zien de inhoud van banen nu al veranderen. Vroeger zochten bedrijven een schaap met vijf poten: een planner die verstand had van systemen en modellen, maar ook voldoende sociale vaardigheden had om met commercie te kunnen overleggen. Nu zien we steeds meer centrale afdelingen ontstaan met specialisten die een goede basisforecast kunnen maken, die vervolgens door lokale mensen wordt verrijkt met input van commercie.’
Van der Drift vult aan: ‘De beslissingsondersteuning zal door de inzet van AI absoluut veel beter worden. En door de inzet van GenAI ook toegankelijker. Maar voor de besluitvorming zelf blijven we mensen met verstand van zaken nodig hebben.’
Jan Jaap van der Dussen, Alliance: ‘Ik ben een bouwer’ 17 Apr 12:15 AM (yesterday, 12:15 am)
Jan Jaap van der Dussen is de nieuwe Supply Chain Director van Alliance Automotive Group. Van der Dussen komt van Welkoop, waar hij actief was als Supply Chain Manager. Een belangrijke uitdaging in zijn nieuwe functie is het distributiecentrum (dc) in Ede, dat eigenlijk te klein is. ‘We hebben nog een huurcontract voor vijf jaar en de vraag is hoe we die tijd doorkomen. Daarna zullen we naar een groter dc moeten.’
Vanwaar de overstap?
‘Welkoop was in rustiger, consoliderend vaarwater gekomen. En op de winkel passen, daar ben ik niet goed in. Ik ben een bouwer. Bij Welkoop zagen ze ook wel dat ik toe was aan meer dynamiek, waarna we een vaststellingsovereenkomst hebben opgesteld en in goede harmonie uit elkaar zijn gegaan. Intussen stuitte ik via LinkedIn op de vacature voor Supply Chain Director bij Alliance en die tikte meteen alle boxen aan: een snelgroeiende organisatie met een vrij complexe supply chain waarin alles draait om snelheid, capaciteitsvraagstukken, veranderingstrajecten. Precies wat ik met mijn ervaring in fast moving consumer goods (FMCG) en als autofan wilde. De gesprekken, eerst met een recruiter, later met de directie en een teamleider, verliepen soepel. Het was snel beklonken. Ook de cultuur, nuchter en hands-on, sprak me aan.’
Wat houdt de nieuwe functie in?
‘In mijn functie ben ik verantwoordelijk voor ons centrale distributiecentrum in Ede en de zeven depots, waarvan vijf in Nederland en twee in België. Dat behelst de gehele supply planning, alle transportactiviteiten. Wij leveren vanuit ons centrale dc naar de depots en 90 PartsPoint-vestigingen in Nederland en uiteindelijk de kleine grossiers en garages.’
Waarom bent u de juiste persoon voor deze baan?
‘Vanwege mijn brede ervaring in FMCG, bijvoorbeeld bij Sligro, een e-fulfilmentbedrijf en een cosmeticabedrijf, en in het opzetten van nieuwe dc’s, de integratie van dc’s en overnames. Daarnaast ben ik geïnteresseerd in de driehoek mensen-processen-systemen. Verder ben ik zowel een mensenmens als analytisch sterk: ik overzie snel complexe zaken.’
Wat staat er de komende tijd op de (supply chain-)agenda?
‘Twee dossiers. De eerste is gericht op de komende vijf jaar. Waarbij speelt dat ons dc in Ede met 30.000 vierkante meter eigenlijk te klein is. We hebben nog een huurcontract voor vijf jaar en de vraag is hoe we die tijd in Ede doorkomen. Het tweede dossier is gericht op de tijd daarna. Dan zullen we naar een groter dc moeten. Vóór die tijd zullen we onderzoeken moeten opstarten. Wat zijn onze ambities? Die vraag ligt bij de directie. En wat verwachten we qua omzet en assortimenten? We hebben nu al 115.000 sku’s, waarvan 80.000 voorraadhoudend, en dat aantal groeit snel. Alle bevindingen zullen we moeten analyseren, eventueel met externe bureaus, om alternatieven door te rekenen. Het zal lastig worden in Ede te blijven, waar niet veel grond beschikbaar is. Misschien moeten we ons nieuwe dc wel combineren met dc’s in Duitsland, het Ruhrgebied bijvoorbeeld. Eind dit jaar moeten we de knoop doorhakken: met vergunningen, bouw et cetera praat je snel over een horizon van vijf jaar.’
Wat is uw supply chain-visie en wat wordt daarin in de (nabije) toekomst belangrijk?
‘Mechanisatie is onontbeerlijk. We werken nu alleen met rollenbanen en liftkasten, erg low key. Met een hightech dc vangen we een deel van de personeelsproblemen op. Daarnaast is duurzaamheid belangrijk: niet alleen werken we hard aan energieneutraliteit in onze panden, ook ons transport zal van nu nog hoofdzakelijk diesel naar elektrisch gaan.’
Large Language Models zijn vooral creatief, niet consistent 15 Apr 11:30 PM (2 days ago)
‘Slimmer werken met AI’ is de Nederlandse vertaling van de internationale bestseller Co-Intelligence. Living and working with AI, geschreven door de Amerikaanse hoogleraar Ethan Mollick. Hij geeft de lezer een verhelderende inkijk in waarom de nieuwe generatie Large Language Models, zoals ChatGTP, Claude of Microsoft Copilot, tot zulke verbluffende resultaten komt. En hoe deze onze beroepen en bedrijven gaan veranderen. De meest interessante les uit het boek: nieuwe vormen van AI gedragen zich eerder als mens dan als software. Ze zijn creatief, empathisch en kunnen de mooiste teksten of kunstwerken genereren, maar zijn daarin niet heel betrouwbaar.
De impact van AI zal enorm zijn, stelt Mollick. In het laatste hoofdstuk schetst hij ronkende toekomstscenario’s die angst inboezemen. Mensen zullen massaal verslaafd raken aan AI-bots en communiceren nauwelijks nog met andere mensen. Of nog enger: AI kan uitgroeien tot een allesoverheersende ‘machinegod’ die een einde maakt aan de menselijke suprematie. Gelukkig gaat het grootste deel van het boek gewoon over hoe mensen met AI hun werk beter kunnen doen. Door ChatGTP als een personal coach of privédocent te gebruiken bijvoorbeeld. Of door met slimme prompts en persona’s tot nieuwe producttoepassingen of originele reclameslogans te komen (‘Gedraag je als een gevatte comedian en bedenk tien slogans voor …’).
Expertise blijft keihard nodig
Het boek roept managers op het gebruik van AI actief te stimuleren in hun bedrijf, maar wijst ook op het gevaar dat medewerkers hierdoor misschien vergeten zelf na te denken. Large Language Models (LLM’s) generen zinnen op basis van trainingsdata, dus je moet altijd controleren of die wel kloppen. Mollick schrijft: ‘Het kan LLM’s niet schelen of woorden waar, betekenisvol of origineel zijn. Ze willen alleen maar een samenhangende, plausibele tekst maken waar jij blij van wordt.’ Expertise blijft keihard nodig, al is het alleen maar om de juiste prompts te kunnen ingeven of te bewaken dat een AI niet gaat hallucineren. Dit laatste schijnt bij LLM’s maar moeilijk te voorkomen. De huidige modellen zijn er zo op gebrand een bevredigend antwoord te geven dat ze dat desnoods verzinnen.
De mogelijkheden van ‘generatieve AI’ zijn verbluffend. Een softwarecode genereren, ziektes diagnosticeren, beoordelingsgesprekken voeren, hyperrealistische foto’s produceren, adviesrapporten schrijven, adviesrapporten samenvatten. Dit laatste is markant, want wat zal in de toekomst nog de betekenis zijn van zo’n adviesrapport, filosofeert Mollick in zijn boek. Hij voorspelt dat AI alle ‘zinloze handelingen’ in een bedrijf elimineert en dat het werk dat overblijft veel betekenisvoller wordt. Ook interessant is zijn visie op hoe AI de rol van managers zal overnemen. Waar een menselijke manager slechts beperkt toezicht heeft op wat een onderschikte nu eigenlijk de hele dag doet, kan AI werknemers real-time volgen en coachen. Mollick: ‘Eén AI kan met honderden werknemers tegelijk praten, advies geven en toezien op hun prestaties.’
Beeld van de mogelijkheden van AI
‘Slimmer werken met AI’ is een aanrader voor supply chain-directeuren die zich high level een beeld van de mogelijkheden van AI willen vormen en daarmee een strategie voor hun bedrijf willen bepalen. Het bevat tips om AI in je dagelijks werk als co-intelligentie in te zetten, maar het interessants zijn de verhandelingen over waar AI nu echt goed in is, en waar minder. Voor degenen die AI willen inzetten voor het nemen van supply chain-beslissingen is het kernadvies: houd de ‘human in the loop’.
‘Slimmer werken met AI’ (2024), Ethan Mollick. Nederlandse vertaling door uitgeverij POM.press, 240 blz, €26,50
‘Doe-het-zelf-bezorging’ met elektrische fietsoplossingen bij Ikea 15 Apr 2:00 AM (3 days ago)
Klanten van Ikea Utrecht kunnen er sinds kort elektrische transportmiddelen huren om zelf hun aangeschafte producten thuis te brengen. Er is keuze uit een bakfiets, een vierwieler met opbergbox en een fietsaanhanger. Met de introductie van dit huurconcept wil het Zweedse woonwarenhuis een oplossing bieden voor klanten die niet in het bezit zijn van een auto of rijbewijs en zo de toegankelijkheid verbeteren.
Op dit moment is het nog niet voor iedere klant even gemakkelijk om gekochte producten mee te nemen naar huis, constateert Ikea. Vanwege het gebrek aan een auto of rijbewijs, of omdat klanten grotere producten aanschaffen dan van tevoren bedacht. Gemonteerde meubels uit de Tweedekanshoek, bijvoorbeeld.
Het woonwarenhuis is daarom in Nederland, Oostenrijk en Zweden een pilot gestart met doe-het-zelf-bezorging. Klanten kunnen daarbij voor een bepaalde tijd een vervoermiddel huren waarmee ze de aangeschafte producten zelf naar huis kunnen brengen en waar geen rijbewijs voor nodig is.
Pilot bij Ikea Utrecht
In Nederland wordt de pilot uitgevoerd bij Ikea Utrecht. Hier kunnen klanten een elektrische bakfiets, een elektrische vierwieler met opbergbox en een elektrische aanhanger – die geschikt is om mee te wandelen of aan een fiets te bevestigen – huren. Klanten kunnen de vervoermiddelen huren voor twee uur, Ikea Family-leden voor drie uur.
Eva de la Chambre, Market Manager bij Ikea Utrecht, is blij deel uit te maken van deze pilot. ‘Utrecht is een echte fietsstad, en veel klanten komen met de fiets. De oplossingen die we nu testen, zijn perfect voor studenten en andere klanten die hun aankopen zonder auto naar huis willen brengen.’
Klantervaring verbeteren
De la Chambre noemt het belangrijk te blijven focussen op de behoeften van de klant en voortdurend te zoeken naar manieren om de klantervaring voor iedereen te verbeteren. ‘De doe-het-zelf-bezorging is een fantastische toevoeging aan ons serviceaanbod.’ Als de pilot aanslaat, wil Ikea de service ook uitrollen naar andere winkels wereldwijd.
Software uit de cloud biedt supply chains extra kansen met AI 11 Apr 5:25 AM (7 days ago)
Het omnichannel-tijdperk vraagt om een platform waarmee bedrijven hun hele ecosysteem inclusief leveranciers kunnen managen. Door dat platform in de cloud te plaatsen, krijgen ze de beschikking over extra technologie op het gebied van data en artificiële intelligentie (AI). Tijdens Supply Chain Media’s Webinar Wednesday legt softwareleverancier Hardis samen met Capgemini en Google Cloud uit wat dat voor mogelijkheden biedt. ‘Bedrijven kunnen hun eigen AI-agents configureren en met elkaar laten samenwerken.’
Door Marcel te Lindert
Het verhaal gaat dat twee werknemers ooit het kantoor van Amazon-topman Jef Bezos binnenstapten om te klagen over een computerverkoper op de website van Amazon. Die bood pc’s aan voor de helft van de prijs die Amazon zelf vroeg en verstoorde volgens de twee werknemers de markt. Kon die verkoper niet gestopt worden? Het antwoord van Bezos liet niets te raden over: ‘Amazon is een marktplaats, geen winkel. En op deze marktplaats wil ik de beste winkels hebben. Dus doe je best om tot de beste winkels te behoren of verlaat anders de marktplaats.’
Jérôme Pedreno benadrukt met dit verhaal dat de opkomst van online marktplaatsen een grote disruptie betekende voor bestaande retailers. Opeens kon iedereen op die marktplaatsen zijn spullen verkopen en een concurrent worden. ‘Nu verkopen diezelfde retailers hun spullen niet alleen via hun eigen webshop, maar ook via online marktplaatsen en andere kanalen. Sommige retailers halen meer omzet via die marktplaatsen dan met hun eigen webshop’, vertelt Pedreno, die verantwoordelijk is voor business development omtrent de supply chain execution suite van Hardis.
Managen van ecosystemen
De opkomst van omnichannel-verkoop heeft een grote impact op de operatie van retailers. Om hun spullen via elk kanaal te kunnen verkopen, hebben ze een uiterst flexibele supply chain nodig met software waarmee elk product op de voet kan worden gevolgd. ‘Niet alleen binnen hun eigen warehouses, maar in het hele ecosysteem waarin ze opereren. Want misschien komt het product niet uit één van hun eigen warehouses, maar van een leverancier die het rechtstreeks verstuurt naar jouw klant’, stelt Pedreno, die naast Amazon ook Walmart als voorbeeld noemt. Deze Amerikaanse winkelketen heeft zijn winkels omgeturnd tot logistieke hubs, waardoor Walmart in staat is om online klanten vanuit elke winkel te beleveren. ‘De kunst is om meerdere kanalen gelijktijdig en winstgevend te managen.’
Dat retailers hun supply chain anders moeten managen, is ook de mening van Thierry Desnos, senior director consulting bij Capgemini. Hij wijst op de uitdijende wet- en regelgeving en de toenemende behoefte van klanten om geïnformeerd te worden over de status van leveringen. Dat vraagt om meer traceability en visibility in de supply chain. Door de toenemende complexiteit zijn meer professionals nodig, die echter moeizaam te vinden zijn. ‘Dat leidt ook in het warehouse tot problemen, met name tijdens seizoenpieken. Daarnaast worden we in warehouses gedwongen om niet alleen te sturen op volumes en uren, maar ook op kosten en winstgevendheid. En vergeet niet de wereldwijde crises als gevolg van klimaatverandering en importheffingen. We moeten nieuwe manieren vinden om onze supply chains te runnen.’
Wereldwijd op Google Cloud
Met het oog op deze ontwikkelingen heeft Hardis het warehousemanagementsysteem Reflex uitgebouwd tot een compleet platform voor supply chain execution. Dat platform biedt ondersteuning voor kleine logistieke hubs, maar ook voor grote geautomatiseerde warehouses en fabrieken van dropshipment-leveranciers. ‘En voor kleine locaties of bijvoorbeeld voorraden in servicebussen hebben we mobiele apps ontwikkeld’, legt Pedreno uit. ‘We bieden verschillende oplossingen aan, maar allemaal via één en hetzelfde platform. Dat stelt retailers in staat om met één platform hun hele ecosysteem te beheren en aan te sturen. En omdat het platform draait op Google Cloud, kunnen we die oplossing wereldwijd aanbieden.’
De keuze van een goede cloudprovider is belangrijk voor de prestaties in de supply chain. Hardis wijst op het belang van cybersecurity, maar ook op de aansturing van robots en andere automatiseringsoplossingen. ‘In een warehouse met een hoge mate van mechanisering en robotisering kun je je geen vertraging in dataoverdracht of uitval van systemen veroorloven. Daarnaast is de beschikbaarheid van data cruciaal voor de control towers en dashboards waarmee de supply chain real-time wordt aangestuurd’, weet Pedreno. Hij krijgt bijval van Frederic Decaudin, head of data, solutions & AI presales bij Google Cloud France: ‘Met Google BigQuery stellen we klanten in staat om data uit verschillende databronnen te integreren en op grote schaal en met hoge snelheid te verwerken.’
Verschillende AI-modellen inzetten
Met de opkomst van AI neemt het belang van een veilige, snelle en betrouwbare cloud-omgeving alleen maar toe. Desnos ziet steeds meer toepassingen van AI, bijvoorbeeld op customer service-afdelingen waar deze technologie wordt toegepast om data uit WMS-, TMS-, ERP- en CRM-systemen te verbinden en daardoor claims sneller af te handelen. Pedreno wijst op het gebruik van AI voor het automatisch verdelen van pickopdrachten in warehouses of het analyseren van camerabeelden om de dimensies van producten, dozen en pallets vast te leggen. ‘Daarnaast stellen we klanten met behulp van GenAI in staat om onze oplossingen autonoom te gebruiken.’
Ook op het gebied van AI biedt Google steeds meer ondersteuning. ‘We stellen al langer kunstmatige intelligentie beschikbaar voor bijvoorbeeld forecasting, waarbij we steeds betere en snellere AI-modellen inzetten om op basis van externe data betere voorspellingen te genereren. Daarnaast gebruiken we GenAI om complexe documenten sneller te begrijpen, maar ook om foto’s en video’s te analyseren voor bijvoorbeeld veiligheidstoepassingen’, legt Decaudin uit. ‘We gebruiken daarvoor onze eigen GenAI-modellen zoals Google Gemini, maar bieden met Google Vortex AI ook een platform om een heleboel andere modellen toe te passen.’
De volgende stap: Agentic AI
Een nieuwe ontwikkeling is Agentic AI, waarbij agents worden ingezet om problemen te analyseren, oplossingen te genereren en die daadwerkelijk uit te voeren. ‘Denk aan het automatisch plaatsen van orders of updaten van systemen met nieuwe voorraadniveaus. Met Google Agentspace bieden we een omgeving waarin bedrijven hun eigen AI-agents kunnen configureren, maar ook verschillende AI-agents met elkaar kunnen laten samenwerken’, legt Decaudin uit. Volgens Desnos gaan we daarmee naar een volgende stap in de evolutie van digitale supply chains. ‘Dat is een supply chain met intelligente automatisering, die het eenvoudiger en flexibeler maakt om verschillende applicaties met elkaar te verbinden. Maar zover zijn we op dit moment nog niet.’
Stadshub komt maar moeizaam van de grond 11 Apr 1:45 AM (7 days ago)
Om de leefbaarheid en luchtkwaliteit in binnensteden te verbeteren, hebben veertien Nederlandse gemeenten een zero-emissiezone ingevoerd. Door de elektrificatie van voertuigen zal het aantal transportbewegingen echter juist toenemen, en ook duurder worden. De oplossing ligt in stadshubs en bundeling van goederen. Maar waarom komen die zo moeizaam van de grond?
Dit jaar werden in veertien Nederlandse steden de zero-emissiezones (ZE) van kracht. Zestien andere gemeentes volgen later. Het doel is luchtvervuilende voertuigen te weren uit gebieden waar zich veel mensen bevinden en ook de CO2-uitstoot te reduceren.
Ondanks de noodkreet van enkele politici dat ondernemers er niet klaar voor zouden zijn, is de invoering zonder problemen verlopen. De wet kwam dan ook niet uit de lucht vallen – de Green Deal Zero Emissie Stadslogistiek stamt al uit 2014 – en heeft een ruime overgangsregeling: ook nieuwe dieselvrachtauto’s met emissieklasse Euro 6 mogen nog de ZE-gebieden in. Deze gedoogconstructie geldt tot 2030.
De maatregel was oorspronkelijk bedoeld om transport te elektrificeren en daarmee de luchtkwaliteit te verbeteren, maar dat criterium is inmiddels achterhaald, stelt lector city logistics Walther Ploos van Amstel van de Hogeschool van Amsterdam. ‘Tien jaar geleden dachten we nog dat uitstoot van dieselverbranding de grootste luchtvervuiler was, maar inmiddels weten we dat banden en remschijven net zo goed fijnstof veroorzaken. Dieselmotoren zijn ook steeds schoner geworden en er is biodiesel.’ Elektrisch hoeft dus niet per se zoveel beter te zijn, is zijn boodschap. Zeker niet als de stroom voor die elektrische voertuigen in een kolencentrale wordt opgewekt.
Bedrijven hebben de transitie richting elektrisch transport desalniettemin vol ingezet. Eén van hen is logistiek dienstverlener Cornelissen, die onder andere voor Albert Heijn, Jumbo en Kruidvat de logistiek verzorgt. ‘Ruim 25 procent van onze losadressen bevindt zich in de zero-emissiezones zoals die tot nu toe bekend zijn gemaakt’, vertelt Manager Inkoop & Innovatie Peter Leegstraten. Het bedrijf beschikt over een vloot van twintig e-trucks en heeft er voor dit jaar nog zestig in bestelling. … … …
Verder lezen?
Neem nu een lidmaatschap op Supply Chain Magazine om deze editie ‘Supply Chain Magazine | februari 2025 | Supply chain execution’ niet te missen!
Personeelstekort blijft grootste zorg in Transport en Logistiek 10 Apr 5:09 AM (8 days ago)
De werkgelegenheid in de sector Transport en Logistiek nam in het vierde kwartaal toe. Ook daalde het aantal faillissementen. Tegelijkertijd blijft het personeelstekort een groot knelpunt. Dat wordt duidelijk uit de nieuwste Sectormonitor van Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL). Het aantal vrachtwagenchauffeurs daalt opnieuw, terwijl het aantal openstaande vacatures op jaarbasis toeneemt.
Het totaal aantal werknemers in de sector steeg licht naar 167.851 (+0,9% t.o.v. Q4 2023), maar het aantal vrachtwagenchauffeurs daalde met 1,8 procent. Er zijn eind 2024 nog 91.888 chauffeurs actief, terwijl er tegelijkertijd 6850 vacatures openstonden. Dat zijn er 500 meer dan een jaar eerder. De uitstroom van chauffeurs is al acht kwartalen op rij hoger dan de instroom.
Aandeel vrouwen neemt toe
Wel neemt het aandeel vrouwen in de sector gestaag toe. In 2024 was 13 procent van de werknemers vrouw, tegenover 10 procent in 2014. Ook bij vrachtwagenchauffeurs is een stijging zichtbaar: eind 2024 was 5 procent van alle chauffeurs vrouw. In 2014 was dit nog 2 procent. Het vergroten van de instroom van vrouwen helpt het personeelstekort terug te dringen. Gerichte werving, flexibele werktijden en aandacht voor een inclusieve werkomgeving dragen volgens STL bij aan deze trend.
De sector vergrijst overigens ook steeds verder. De gemiddelde leeftijd van chauffeurs steeg naar ruim 45 jaar. Onder niet-chauffeurs daalde de gemiddelde leeftijd naar ongeveer 39 jaar. Tegelijkertijd is er een toename van flexibele contracten. Het aandeel oproepkrachten ligt op 21,3 procent en ook het aantal parttimers neemt toe. Onder chauffeurs ging het om een stijging van 12 naar 13 procent.
Personeelstekort belemmert bedrijfsvoering
Begin 2025 gaf 44 procent van de ondernemers in het ‘Vervoer over land’ aan dat personeelstekort hun grootste belemmering is. Dat is iets minder dan een jaar eerder (47%). De spanning op de arbeidsmarkt voor chauffeurs was in de meeste regio’s nog steeds hoog, ondanks een lichte afname in enkele gebieden ten opzichte van een kwartaal eerder. Ook het aantal nieuw ontstane vacatures lag met 6450 duidelijk hoger dan een jaar eerder.
De uitstroom van pensioengerechtigden nam in 2024 met 3,9 procent toe ten opzichte van 2023. Ook de reguliere uitstroom, bijvoorbeeld naar andere sectoren of uitkeringen, steeg. De uitstroom piekt rond 67 jaar en 22 jaar. Dat onderstreept dat er twee factoren spelen: enerzijds de vergrijzing en anderzijds een verloop van jonge krachten.
Ondernemers voorzichtig positief over personeelsgroei
Ondernemers zijn wel voorzichtig positief over personeelsgroei in de komende maanden, maar blijven negatief over het economisch klimaat. De aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt vraagt volgens STL om structurele aandacht voor behoud en instroom van personeel.
IFS: bouwsector blijft achter door gebrek aan gestandaardiseerde werkprocessen 9 Apr 12:00 AM (9 days ago)
De bouw- en engineeringsector kampt met een groot productiviteitsprobleem. Dit heeft niet alleen negatieve gevolgen voor de winstgevendheid, maar staat ook de digitale transformatie van bedrijven in deze industrie in de weg, meldt softwareleverancier IFS. Een van de belangrijkste oorzaken van het probleem is het gebruik van softwaresystemen die niet aan elkaar gekoppeld zijn.
Uit onderzoek van IFS onder 825 leidinggevenden in de bouw- en engineeringsector wereldwijd, blijkt dat 41 procent van alle projecten de begroting én geplande einddatum overschrijden. Ook behaalt 54 procent van de projecten niet de verwachte marges. De respondenten geven aan gemiddeld negen verschillende softwareprogramma’s te gebruiken om hun bedrijf en projecten te beheren. Die complexe IT-infrastructuur belemmert volgens IFS de efficiëntie van zowel de projecten als de bedrijfsvoering.
Meer vraag naar flexibiliteit en wendbaarheid
Bij de keuze voor een nieuw enterprise resource planning-systeem (ERP) hechten veel respondenten waarde aan flexibiliteit. Ze zoeken naar softwareoplossingen die hen in staat stellen functies toe te voegen of te verwijderen naarmate hun bedrijf groeit. 63 procent van de respondenten is bovendien van plan om hun ERP-systeem binnen de komende twee jaar te upgraden.
Een belangrijke motivatie voor de zoektocht naar een nieuw ERP-systeem is de behoefte aan meer wendbaarheid, zodat bedrijven zich beter kunnen uitbreiden en ontwikkelen. Dit sluit aan bij de korte- en langetermijnprioriteiten van de respondenten: 39 procent ziet bedrijfsgroei en marktwaarde als de belangrijkste doelen op de lange termijn, terwijl 30 procent zich richt op het verbeteren van de digitale volwassenheid en het effectiever inzetten van data.
De toekomst van de bouw- en engineeringsector ziet er veelbelovend uit, met overheden wereldwijd die ambitieuze grootschalige bouwprojecten plannen om de openbare infrastructuur te vernieuwen. Om klaar te zijn voor de behoefte die gaat komen, zal de sector volgens IFS in beweging moeten komen en zich nú aan moeten passen.
Efficiëntere processen voor meer winstgevende projecten
Door de toename van industrialisatie in de bouw en techniek wordt een groter deel van het werk nu in fabrieken of op andere externe locaties uitgevoerd, in plaats van op de bouwplaats zelf. Tegelijkertijd zorgt de toepassing van moderne technologieën en digitale innovaties voor gestandaardiseerde processen, wat leidt tot meer winstgevende projecten in kortere tijd.
Het maakt de sector minder gevoelig voor de gebruikelijke fluctuaties in de bouw en opent nieuwe mogelijkheden voor inkomstenstromen, zoals service, verhuur en onderhoud. Wel is de bouw- en engineeringsector van oudsher vaak terughoudend om veranderingen door te voeren, maar nu de gevolgen voor de winstgevendheid steeds duidelijker worden, is het volgens IFS echt tijd om afscheid te nemen van verouderde tools en processen.
Industriële AI integreren in de operaties
‘Ons onderzoek toont aan dat snelle projectoplevering (35%) en het binnen het budget blijven (35%) de belangrijkste concurrentievoordelen zijn in de sector. Het is duidelijk dat bedrijven zonder de juiste tools en processen zullen achterblijven. Er is een enorme kans voor deze sector om industriële AI te integreren in hun operaties en zo de noodzakelijke stappen te zetten in de modernisering van hun technologie’, stelt Kenny Ingram, Vice President Construction & Engineering bij IFS.
‘De bouwsector heeft vaak een afwachtende houding ten opzichte van technologie, in de hoop dat anderen de eerste stap zetten. Dit maakt dat strategie een cruciaal element is bij het implementeren van nieuwe technologieën. Bedrijven die verder gevorderd zijn in hun digitale transformatie hebben een voorsprong, maar het gaat niet alleen om de juiste tools. Het draait om de implementatie, het gebruik en het optimaal benutten van de data die door je bedrijf stromen’, aldus Ingram.
Supply Chain Magazine april 2025 | End-to-end IT 8 Apr 4:05 AM (10 days ago)
De digitale editie van Supply Chain Magazine met het thema End-to-end IT in Supply Chain verschijnt op donderdag 10 april 2025 voor digitale abonnees. Vrijdag 11 april valt het gedrukte magazine bij abonnees op de deurmat.
In dit nummer:
16 | Coverinterview met Martijn van de Waarsenburg, Global Manager SC, Koppert
Koppert, al sinds 1967 actief in de land-en tuinbouw en gespecialiseerd in biologische gewasbescherming, produceert nuttige organismen en aanverwante producten in elf fabrieken wereldwijd en verkoopt deze in meer dan 90 landen. Dat levert de nodige supply chain-uitdagingen op voor Global Manager Supply Chain Martijn van de Waarsenburg en zijn team.
22 | AI in planning
Word een ‘smart’ wolf in AI-planning en verken uw grenzen. Onder die titel predikt André Vriens, eigenaar en senior consultant bij forecasting- en planningsadviesbureau EyeOn, dat AI in planning verder gaat dan het verkennen en verzamelen van juiste data en vervolgens AI haar werk laten doen. Waar dan wel op te letten, heeft Vriens verpakt in vijf toegankelijke praktijktips.
24 | Supply chain digital twin
Meer dan ooit hebben bedrijven behoefte aan een tool waarmee ze strategische vraagstukken zoals het opzetten van nieuwe productielocaties kunnen beantwoorden. Een supply chain digital twin met functionaliteit voor scenarioplanning zou uitkomt kunnen bieden, maar die lijken voor de meeste bedrijven vooralsnog een brug te ver, blijkt uit het managementartikel.
32 | E2E Demo Day
Software voor end-to-end (E2E) supply chain visibility ontwikkelt zich razendsnel en in verschillende richtingen. Dat werd duidelijk uit de presentaties van de vier softwareleveranciers Oracle, Celonis, Caroz en Dilx tijdens de E2E Demo Day van Supply Chain Media. De deelnemende bedrijven, op zoek naar oplossingen, constateren dat de huidige IT-systemen onvoldoende presteren.
36 | Company IT Portfolio
Voor het managen van de supply chain, van ontvangst van een klantorder tot en met levering, heeft een bedrijf veel verschillende IT-systemen nodig. De invulling hangt vooral af van de bedrijfsstrategie, de branche waarin het opereert en de eigen supply chain-volwassenheid. De visual Company IT Portfolio geeft een overzicht welke applicaties directies nodig hebben voor hun supply chains.
38 | Bullwhip in fietsindustrie
Door capaciteitstekort bij toeleveranciers liepen de levertijden van fietsen tijdens de coronacrisis op tot meer dan twee jaar en ontstond er een stuwmeer aan backlog-orders. Toen deze loskwamen, bleek de vraag een stuk lager dan voorspeld. De sector wil een volgende catastrofale bullwhip voorkomen, onder meer door betere planningsprocessen en integraal supply chain-denken.
43 | Media: Smart Rivals
Het boek Smart Rivals van Harvard-professor Feng Zhu en journalist Bonnie Yining Cao biedt een hoopvolle boodschap aan bedrijven die vrezen te worden verzwolgen door techgiganten en marktplaatsen als Amazon of Bol. Hun kernboodschap is: probeer niet de strategieën van die grote platforms te kopiëren, maar profiteer ervan en voeg je eigen unieke kwaliteiten toe.
Verder in dit nummer:
Scenarioplanning: tool om risico’s om te zetten in kansen
Mobiele robots verleggen grenzen in het warehouse
Koninklijke Marine neemt CSS Den Helder in de vaart
Checklist voor organisatie-alignment
Neem nu een lidmaatschap op Supply Chain Magazine om deze editie ‘Supply Chain Magazine februari 2025 | End-to-end IT
Slimmer verpakken resulteert bij Bol in een besparing van 28% CO2-uitstoot per pakket 8 Apr 3:54 AM (10 days ago)
Door zijn inpakmachines voor bestellingen van één artikel om te bouwen, verbruikt webwinkel Bol nu veel minder karton en lijm. Per pakket wordt zo maar liefst 28 procent CO2-uitstoot bespaard. In totaal wordt zo’n 25 procent van alle pakketten die dagelijks worden verwerkt in het Bol-fulfilmentcenter (BFC) in Waalwijk door deze zogenoemde mono-inpakmachines ingepakt.
Bol is de eerste e-commercepartij in Europa die – in samenwerking met fabrikant CMC en Janssen Packaging – deze nieuwe ombouwtechnologie toepast op de bestaande inpakmachines. De geoptimaliseerde verpakkingsmachines verbruiken 27 procent minder karton, door een aanpassing in het ontwerp van de doos. Ook wordt 60 procent minder lijm gebruikt dan voorheen. Al met al resulteert dit in een CO2-reductie van 28 procent per pakket.
‘We werken continu aan de verbetering van onze logistieke processen. Dankzij deze vernieuwde technologie maken we een grote verduurzamingsslag in ons verpakkingsproces, zonder dat het nodig is om in nieuwe apparatuur te investeren. Zo dragen innovaties als deze op meerdere manieren bij aan onze duurzaamheidsambitie’, verklaart Jelte Nijholt, Manager Asset Improvement bij Bol.
Succesvolle pilot tijdens drukste periode
In het najaar van 2024 startte een pilot met het ombouwen van twee mono-inpakmachines. Tijdens de feestdagen – voor Bol de drukste periode van het jaar – werden deze in het fulfilmentcenter getest. De pilot bleek een succes en voor Bol reden om de komende twee jaar ook de andere tien machines om te bouwen.
Milieu-impact zo veel mogelijk terugdringen
Het verduurzamen van de eigen logistieke operatie past binnen de bredere ambitie van Bol om zijn impact op het milieu zo veel mogelijk terug te dringen. Zo introduceerde Bol in 2021 als eerste ter wereld de multi-inpakmachine voor het op maat verpakken van meerdere producten in één doos. Ook verzendt het bedrijf inmiddels miljoenen bestellingen zónder omdoos, ruim 9 miljoen in 2024, waardoor er minder verpakkingsmateriaal nodig is.
Bekijk hier de video van het nieuwe verpakkingsproces.